Dag des Oordeels

Zometeen nog even boodschappen doen.

Waarom?

Morgen is het de Dag des Oordeels. Dan kun je maar beter alles in huis hebben.

Komt je schoonmoeder op bezoek?

Nee, morgen wordt Nederland verlost van het kwaad.

Van welk kwaad?

Kijk om je heen. Aardbevingsschade, toeslagenaffaire, stikstofprobleem, klimaatprobleem, geen woningen voor jongeren, mensen die financieel niet meer rond kunnen komen. Al die problemen leveren geen bijdrage aan ons welzijn. Daar moeten we van verlost worden.

Wie gaat dat doen, dan?

Daar gaan we over stemmen.

Stemmen?

Ja, op de Dag des Oordeels gaan we stemmen. Over hoe het kwaad het beste gestopt kan worden. En wie dat gaan doen.

Op wie kunnen we stemmen?

Dat is nog niet bekend. Er is een grote uittocht van politici gaande.

Gaat het een grote afrekening worden? Dat al het kwaad in een keer uit de wereld is en dat alles daarna weer soepeltjes loopt?

Dat zou mooi zijn. Daar is zo'n Dag des Oordeels voor bedoeld. Maar ik heb geen hoge verwachtingen. Meestal gaat alles na zo'n Dag des Oordeels gewoon op de oude voet verder.

Je hebt er niet echt vertrouwen in, hè?

Nee, er zijn teveel regels. Daar lopen nieuwe politici ook in vast.

Dus na zo'n Dag des Oordeels moeten de nieuwe politici weer met dezelfde regeltjes dealen als hun voorgangers?

Ja. En regels zijn star. Zelfs een verdienmodel. Een groot deel van de Nederlanders is in zijn werk de hele dag bezig met het maken en uitvoeren van regels. Op zich prima. Zo houden we de wereld voorspelbaar en overzichtelijk. Maar het is nogal bureaucratisch geworden. Daardoor zijn we niet meer in staat problemen snel op te lossen. Dat is voor politici ook frustrerend. Dan krijgen ze niks voor elkaar en stoppen ze ermee.

Maar is zo'n Dag des Oordeels dan niet een beetje achterhaald? Waarom een nieuw oordeel vellen als dat vanuit dezelfde uitgangspositie moet? Dan zijn je mogelijkheden toch heel beperkt? Dan heb je omdenkers nodig. Mensen die zeggen 'de groeten met al die regels, we gaan het helemaal anders doen'.

Ja, maar dat is in de praktijk lastig. Je kunt omdenken wat je wil maar regels zijn regels. Daar zijn we een democratie voor. En Europese regels gaan boven Nederlandse regels. In feite kunnen we bijna niks meer veranderen. Dus gaan we na zo'n Dag des Oordeels gewoon op de oude voet verder. Met dezelfde regels en dus dezelfde problemen. Eén voordeel. Het is allemaal wel lekker vertrouwd.

Hoe weet je dat zo'n Dag des Oordeels eraan staat te komen?

Dan zie je iedere avond politici op TV. Die zeggen allemaal dat zij de oplossing hebben en dat die anderen er niks van snappen.

Dat is ook dat is niet anders dan die jaren ervoor, hè?

Nee, zo gaat het iedere keer. Maar alles beter dan die oorlog in de Oekraïne. Dan moeten we zo'n Dag des Oordeels maar voor lief nemen. Dat we weten dat de problemen toch niet worden opgelost, maar dat we gelukkig geen oorlog hebben. Waarom zou je je druk maken als er elders veel grotere problemen zijn?

Leggen we de lat dan niet een beetje laag? Dat we onze zegeningen tellen, alleen maar omdat we geen oorlog hebben?

Och, waarom? Als je kijkt naar mensen die het slechter hebben dan vallen je eigen problemen altijd mee.

Maar is dat niet gewoon lekkere praat van iemand die het goed heeft? Als je het goed hebt, dan hoef je je energie niet op problemen te richten. Want die heb je niet.

Dat klopt. En dat is lekker, man. Net weer een nieuwe auto gekocht. En een nieuwe keuken. Volgende maand weer op vakantie. Met het grootste deel van de Nederlanders gaat het goed. En in een democratie beslist de meerderheid. Dat is pech voor de minderheid die het slecht heeft, maar dat is nu eenmaal het systeem. De meerderheid beslist. En dan blijft de minderheid in de problemen zitten.

Moeten we daar niet iets aan doen, dan? Ons meer gaan richten op de mensen die het slecht hebben? Een miljoen Nederlanders leeft onder de armoede grens. Eén op de vijf mensen heeft problemen heeft om zijn zorgkosten te betalen. Een deel daarvan mijdt zelfs de zorg. En het CPB waarschuwt dat de armoede zonder maatregelen nog verder gaat stijgen. Er is een tweedeling in de maatschappij. Mensen die het goed hebben en mensen die het slecht hebben. Daardoor is er onvrede bij de mensen die het slecht hebben.

Dat weet ik. En dat is logisch. Als je ziet dat de meeste mensen om je heen het goed hebben en jij je kinderen niet eens een ontbijt kunt geven, dan verliezen de mensen het vertrouwen in de politiek. Vraag één aan de politiek is dan. Waarom gaan ze dat niet veranderen?

Geen idee. Maar je hebt je punt gemaakt. Op naar de Dag des Oordeels en alle kwaad de wereld uit. Dat alles voor de mensen die het slecht hebben gaat veranderen en dat de tweedeling verdwijnt. Niet helemaal natuurlijk. We zijn geen socialistische heilstaat. Verschil zal er altijd blijven. Dat is op zich ook geen probleem. Als iedereen maar in staat is om redelijk probleemloos een fijn leven te leiden. Met een ontbijt. Een betaalbaar huisje. En genoeg geld om de zorgkosten te betalen. Dat iedereen het idee heeft dat hij ertoe doet. Dat hij niet tot de uitgerangeerden behoort, alleen omdat hij geen geld heeft. Omdat hij wat minder mazzel had dan de rest.

Is dat niet een utopie?

Och, het is maar welk vertrekpunt je kiest? De Socialistische Partij heeft aangegeven dat het haar programma niet laat doorrekenen door het Centraal Planbureau. Volgens hen hebben we een ideeënstrijd nodig. Geen boekhoudersdebat. En dat is een geluid dat je van de politiek mag verwachten. Het leven draait alleen nog maar om geld. Kosten/batenanalyses. Maar daar gaat het niet om. Het gaat om welzijn voor iedereen, een betaalbare woning en iedere dag brood op de plank. Waar doen we het anders voor?

Is dat niet een beetje populistische prietpraat? Van iemand die zelf de oplossing ook niet heeft? Alles moet toch betaald kunnen worden?

Nou, prietpraat wil ik het niet noemen. Wel eens van LuxLeaks gehoord? Er gaan miljarden de wereld over. Allemaal met maar één doel. Dat bedrijven zo min mogelijk belasting betalen, zodat ze hun winstmarges maximaal houden. Er is geld genoeg. En Nederland is zelf ook zo'n belastingparadijs. Het geld wordt niet eerlijk verdeeld. Het stroomt allemaal dezelfde kant op. Naar de kant die al geld genoeg heeft. Als al die bedrijven netjes hun belasting zouden betalen dan konden we de kloof rijk/arm in een keer wegpoetsen.

En wat is jouw bijdrage om dat te bereiken?

Ik schrijf er een stukje over. Daar ga ik de wereld ook niet mee veranderen maar misschien helpt het. En met het doen van je boodschappen kun je trouwens nog wel even wachten. De verkiezingen zijn niet morgen, maar pas op 22 november.

Mooi, dan hebben alle politieke partijen nog drie maanden om de kloof rijk/arm op de eerste plek van hun verkiezingsprogramma te zetten. Top!